Chrom należy do niezbędnych pierwiastków śladowych, których organizm potrzebuje tylko w niewielkich ilościach, ale bez których nie może się obejść. Chrom odgrywa szczególnie ważną rolę w związku z metabolizmem cukrów i gospodarką insulinową. Przedstawiamy wszystkie informacje na temat działania chromu, objawów jego niedoboru, rzeczywistego zapotrzebowania oraz tego, czy suplementy diety mogą być sensownym uzupełnieniem.
Proste wyjaśnienie: czym jest chrom?
Chrom jest pierwiastkiem śladowym znanym przede wszystkim ze swojego udziału w regulacji poziomu cukru we krwi. Wspomaga on działanie insuliny – hormonu, który transportuje cukier z krwi do komórek. Bez wystarczającej ilości chromu proces ten może być zaburzony, co w dłuższej perspektywie może spowodować zaburzenia równowagi metabolizmu cukrów.
Istnieją różne związki chromu: trójwartościowy chrom (chrom III), na przykład chlorek chromu, to związki nieorganiczne, występujące w naturze i wielu produktach spożywczych. Ponadto chrom może być bardzo dobrze przyswajalny jako związek organiczny w postaci pikolinianu chromu.
Występowanie chromu: jak zaspokoić swoje zapotrzebowanie
Chrom występuje w wielu naturalnych produktach spożywczych – w zależności od zawartości chromu w glebie zmienia się ilość chromu, którą możecie dostarczyć organizmowi wraz z tymi produktami. Dobrym źródłem chromu są:
- produkty pełnoziarniste
- brokuły
- orzechy
- mięso (zwłaszcza wątroba)
- rośliny strączkowe
- czarny pieprz
- drożdże piwne
Przemysłowe procesy przetwórcze mogą mieć niekorzystny wpływ na zawartość chromu. Przetwarzanie ziarna na wysoko oczyszczone produkty skrobiowe powoduje utratę nawet 90% zawartego w nim chromu.
O działaniu: funkcje chromu w organizmie
Chrom wywiera na organizm różnorodny wpływ, odgrywając przede wszystkim rolę w metabolizmie glukozy i tłuszczów:
- Stabilizacja poziomu cukru we krwi: chrom wspomaga działanie insuliny, co może zmniejszyć wahania poziomu cukru we krwi. Stabilny poziom cukru we krwi ma decydujące znaczenie dla waszej wydajności i ogólnego samopoczucia.
- Wspomaganie w przypadku silnego apetytu na słodycze: stabilny poziom cukru we krwi może pomóc w zapobieganiu niekontrolowanym napadom apetytu – jest to wyraźna korzyść dla wszystkich, którzy chcą zmniejszyć lub utrzymać swoją wagę.
- Metabolizm tłuszczów: chrom może pozytywnie wpływać na metabolizm tłuszczów, a tym samym odgrywać kluczową rolę w prawidłowym zarządzaniu poziomem cholesterolu – co ma istotny wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego.
Przyczyny niedoboru chromu: na jakie objawy należy zwrócić uwagę
Niedobór chromu występuje rzadko w krajach zachodnich, jednak niektóre czynniki mogą sprzyjać jego powstawaniu lub zwiększać zapotrzebowanie na chrom, np.:
- silnie przetworzona żywność
- wysokie spożycie cukru
- przewlekły stres
- intensywne uprawianie sportu
- cukrzyca
- wiek
Szczególnie u osób z zaburzeniami metabolizmu glukozy obserwuje się związek między niskim poziomem chromu a niezrównoważonym działaniem insuliny.
Możliwe objawy niedoboru chromu:
- zwiększone pragnienie słodyczy
- brak energii
- problemy z koncentracją
- wahania nastroju
- podwyższony poziom cukru we krwi
W ten sposób chrom pośrednio wpływa również na zdrowie waszej psychiki. Ten pierwiastek śladowy może pomóc w stabilizacji nastroju.
Zapotrzebowanie na chrom: czego naprawdę potrzebuje twój organizm?
Idealna dzienna dawka chromu nie jest dokładnie określona, ponieważ jest to pierwiastek śladowy, którego zapotrzebowanie może się znacznie różnić w zależności od indywidualnych potrzeb. Zalecane spożycie dla dorosłych wynosi około 30 do 100 µg dziennie. W przypadku zwiększonego zapotrzebowania – np. spowodowanego wysiłkiem fizycznym, stresem lub nieodpowiednią dietą – wyższe spożycie może być wskazane, co można osiągnąć np. poprzez świadome uzupełnienie diety suplementami.
Przyjmowanie chromu: suplementy diety jako rozwiązanie?
Jeśli chcesz zoptymalizować spożycie chromu, możesz sięgnąć po wysokiej jakości suplementy diety. Zarówno organiczny pikolinian chromu, jak i nieorganiczny trójwartościowy chrom (chlorek chromu) są często stosowanymi związkami w suplementach.
W Biogena stawiamy na czysty chrom o sprawdzonej jakości – bez zbędnych dodatków. Dzięki temu celowe dostarczanie chromu można łatwo włączyć do codziennej diety – szczególnie w przypadku zwiększonego zapotrzebowania, silnego apetytu lub w celu wsparcia metabolizmu.
Chrom jest niedocenianym pierwiastkiem śladowym, odgrywającym kluczową rolę w metabolizmie cukrów. Niezależnie od tego, czy poprzez dietę, czy celowe suplementowanie: każdy, kto dba o odpowiedni poziom chromu w organizmie, może odnieść wymierne korzyści.
Często zadawane pytania dotyczące chromu
Chrom wspomaga przede wszystkim prawidłowy metabolizm cukrów i przyczynia się do utrzymania stabilnego poziomu cukru we krwi. Poprawia działanie insuliny, dzięki czemu może zmniejszać apetyt, wspomagać wykorzystanie energii i pozytywnie wpływać na metabolizm tłuszczów.
Wchłanianie chromu może być wspomagane na przykład przez witaminę C i niacynę.
Niedobór chromu może objawiać się napadami głodu na słodycze, problemami z koncentracją, brakiem energii, wahaniami nastroju i niestabilnym poziomem cukru we krwi.
Suplementacja chromu jest wskazana w przypadku zwiększonego zapotrzebowania, np. przy wysokim spożyciu cukru, stresie, intensywnym uprawianiu sportu lub w celu wspomagania kontroli poziomu cukru we krwi – szczególnie u osób z insulinoopornością lub zespołem metabolicznym.
Tak, suplementy chromu renomowanych producentów są bezpieczne i dobrze tolerowane w zalecanych dawkach. Ważny jest wybór wysokiej jakości i sprawdzonych produktów. W razie wątpliwości zaleca się skonsultowanie się z lekarzem.
Źródła:
Gupta, U. C., Gupta S. C. 2014. Sources and Deficiency Diseases of Mineral Nutrients in Human Health and Nutrition: A Review. Pedosphere. 24(1):13-38.
Lewicki, S. et al. 2014. The role of Chromium III in the organism and its possible use in diabetes and obesity treatment. Annals of Agricultural and Environmental Medicine. 21(2):331-335. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24959784/
Pattar, G. R. et al. 2006. Chromium picolinate positively influences the glucose transporter system via affecting cholesterol homeostasis in adipocytes cultured under hyperglycemic diabetic conditions. Mutat Res. 610(1-2):93-100. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16870493/
Sadeghi, M. et al. 2015. Transcription analysis of genes involved in lipid metabolism reveals the role of chromium in reducing body fat in animal models. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology. 32:45-51. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26302911/
Sahin, N. et al. 2010. Effects of supplemental chromium sources and levels on performance, lipid peroxidation and proinflammatory markers in heatstressed quails. Animal Feed Science and Technology. 159: 143-149.
Sharma, S. et al. 2011. Beneficial effect of chromium supplementation on glucose, HbA1C and lipid variables in individuals with newly onset type- 2 diabetes. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology. 25:149-153. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21570271/
Vincent, J.B., Neggers Y. 2013. Chapter 46: Roles of Chromium (III), Vanadium, and Zinc in Sports Nutrition. Nutrition and Enhanced Sports Performance. 447-454.
Yan, X. et al. 2010. Effects of Chromium on Energy Metabolism in Lambs Fed with Different Dietary Protein Levels. Asian-Aust J Anim Sci. 23(2):205-212.