Miedź
Minerał ten jest istotnym pierwiastkiem śladowym, którego znaczenie dla zdrowia jest często niedoceniane. Organizm ludzki nie jest w stanie sam go wyprodukować; musimy spożywać miedź wraz z pożywieniem.
Element śladowy miedź
Miedź jest składnikiem licznych enzymów i bierze udział w wielu różnych procesach metabolicznych. Odgrywa ona rolę na przykład w tworzeniu tkanki łącznej, w transporcie żelaza w organizmie, funkcjonowaniu nerwów i metabolizmie energii.
Co to jest pierwiastek śladowy miedź?
Minerał ten występuje w ziemi w wielu częściach świata, zwłaszcza w strukturach bazaltowych. Struktury bazaltowe są pochodzenia wulkanicznego; miedź odkłada się w skorupie ziemskiej. Minerały miedzi tworzą całą rodzinę minerałów, które mają różną zawartość czystej miedzi. Ogólnie rzecz biorąc, rudy miedzi są szeroko rozpowszechnione na całym świecie. Są one najczęściej wykorzystywane i przetwarzane przemysłowo.
Jakie funkcje pełni miedź w organizmie człowieka?
U ludzi miedź jest przechowywana głównie w wątrobie, a następnie uwalniana w razie potrzeby do organizmu przez żółć. Ma wpływ na wiele funkcji organizmu głównie ze względu na to, że jest składnikiem różnych enzymów. Jest zintegrowana ze związkami białkowymi.
Enzymy te nazywane są również metaloenzymami. Enzymy wykazują działanie katalityczne: w ten sposób umożliwiają pewne reakcje i procesy biochemiczne w ludzkim ciele. Miedź ma również udział w oddychaniu komórkowym. Ponieważ chroni komórki przed stresem oksydacyjnym, pierwiastek śladowy jest przeciwutleniaczem. Przeciwutleniacze neutralizują tak zwane wolne rodniki.
Te agresywne cząsteczki tlenu uszkadzają komórki dzięki swojej wysokiej reaktywności. Prowadzi to do procesów utleniania, podobnych do rdzewienia metali. Cząsteczki reaktywne są związane z chorobami oraz procesami starzenia i degradacji organizmu ludzkiego. Są one powodowane przez promieniowanie UV, palenie papierosów, stres, niezrównoważoną dietę i inne czynniki. Miedź, w połączeniu z innymi przeciwutleniaczami, takimi jak witamina C, witamina E i selen, może chronić komórki przed procesami oksydacyjnymi.
Z drugiej strony, nadmiar czystej miedzi w samym organizmie człowieka może przyczynić się do powstawania wolnych rodników. Dlatego też, jeśli chodzi o pierwiastek śladowy miedź, bardzo dużo zależy to od tego, jaka ilość jest dostarczana do organizmu.
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) potwierdza te oświadczenia w odniesieniu do miedzi:
- miedź przyczynia się do utrzymania prawidłowej tkanki łącznej.
- miedź przyczynia się do prawidłowego metabolizmu energetycznego.
- miedź przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.
- miedź przyczynia się do prawidłowej pigmentacji włosów.
- miedź przyczynia się do prawidłowej pigmentacji skóry.
- miedź przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego.
- miedź przyczynia się do ochrony komórek przed stresem oksydacyjnym.
Żywność z miedzią
Półszlachetny metal znajduje się w różnych produktach spożywczych, takich jak:
- czekolada
- wątroba
- zboża
- warzywa
- orzechy
- zwierzęta morskie
Zapotrzebowanie na miedź
DGE (Niemieckie Towarzystwo ds. Żywienia) ustala zapotrzebowanie na miedź dla młodzieży i dorosłych na poziomie od 1,0 do 1,5 mg dziennie. Niektórzy eksperci ds. żywienia uznają również za właściwe wartości pomiędzy 2 a 4 mg. Możliwe, że potrzeby te różnią się indywidualnie i w zależności od różnych okoliczności życiowych: na przykład, silny stres powoduje, że organizm opróżnia magazyny miedzi, zwłaszcza w wątrobie, i pobiera więcej miedzi do krwi. Powoduje to wzrost ogólnego zapotrzebowania na ten pierwiastek śladowy. Cynk negatywnie wpływa na wchłanianie miedzi w jelitach. W związku z tym, żywienie ma wpływ na wchłanianie i wykorzystanie miedzi. Prawidłowy poziom miedzi we krwi wynosi od 74 do 131 µg/dl u osób dorosłych. Maksymalnie 60 µg jest zwykle wydalane z moczem w ciągu 24 godzin.
Za mało miedzi czy za dużo miedzi?
Chociaż miedź jest ważna dla nas, ludzi jako pierwiastek śladowy, jest ona również potencjalnie toksycznym metalem ciężkim. Dlatego ważne jest, aby organizm nie przyswajał i nie wykorzystywał zbyt mało lub zbyt dużo miedzi. Ocena poziomu tego pierwiastka w organizmie człowieka jest częściowo utrudniona przez występujące u niektórych osób choroby spichrzeniowe miedzi.
Niektórzy cierpią na dziedziczne zaburzenia metabolizmu miedzi i magazynują jej zbyt dużo w wątrobie, a gdy możliwości absorpcyjne wątroby zostaną wyczerpane - w innych częściach ciała.
Ocena poziomu miedzi jest trudna w indywidualnych przypadkach, ponieważ niektóre choroby, jak również ciąża mogą być związane z podwyższonym poziomem miedzi. Te podwyższone poziomy nie zawsze są szkodliwe w tych przypadkach. W tym celu należy wziąć pod uwagę całokształt okoliczności.
Indywidualne pomiary krwi pod kątem zawartości miedzi mogą mieć niewielkie znaczenie. Tutaj lekarz musi być dobrze zorientowany w temacie, jak np. lekarze ortomolekularni. Lekarze ortmolekularni specjalizują się w mikroelementach, ich działaniu i zapotrzebowaniu.
Wnioski: Niezbędny pierwiastek śladowy miedź powinien być ostrożnie dozowany w suplementach diety. Niedobór miedzi w diecie jest raczej rzadki ze względu na szerokie rozpowszechnienie tego minerału w glebie, pokarmach roślinnych i zwierzęcych. Nie jest to jednak niemożliwe w przypadku niezrównoważonej diety. W przypadku wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem przed przyjęciem zalecanego dziennego zapotrzebowania na miedź za pośrednictwem suplementu diety. W tym przypadku można również zalecić laboratoryjne badanie zawartości miedzi w organizmie.
Miedź odgrywa kluczową rolę w suplementach diety, których celem jest kompleksowe zaopatrzenie organizmu we wszystkie potrzebne mu minerały i pierwiastki śladowe.
Suplementy diety, których celem jest wspieranie wyglądu skóry i włosów, często zawierają niską zawartość miedzi. Na przykład, jeśli w okresie przeziębień przyjmujesz większe dawki cynku z suplementem diety, powinieneś uważać na zawartość miedzi.
